သိမွတ္ဖြယ္ရာဗဟုသုတအျဖာျဖာ ျမန္မာ

Wednesday, September 12, 2018

စာကြည့်တိုက်များမအောင်မြင်ရသည့်အကြောင်းအရင်းများအပေါ်ဆွေးနွေးအကြံပြုချက်များ

“မြန်မာနိုင်ငံဟာ ကမ္ဘာနဲ့ယှဉ်ပြီး ပြောရမယ်ဆိုရင် စာဖတ်အားအင်မတန်နိမ့်ကျ နေသော နိုင်ငံ တစ်နိုင်ငံဖြစ်ပါတယ်။ စာဖတ်အားနည်းကြရခြင်း အကြောင်းရင်းတွေ ထဲက တစ်ခုကတော့ “စာကြည့်တိုက်ရှားပါးခြင်း” ကြောင့်ဖြစ်ပါတယ်။ဒီနေရာမှာ စာဖတ်အားနည်းခြင်းနဲ့ စာကြည့်တိုက်ရှားပါးခြင်းက အပြန်အလှန် သက်ရောက်မှု ရှိပါတယ်။ စာကြည့်တိုက်တွေမရှိလို့ စာဖတ်သူမရှိဘူး၊ စာဖတ်သူတွေမရှိလို့ စာကြည့်တိုက်တွေ မတည်မြဲရတာ….စသဖြင့် အပြန်အလှန်ပြောလို့ရနေပါတယ်…. စာကြည့်တိုက်တွေ အစိုးရက ချပေးပေမယ့် ဖွင့်ပေးပေမယ့် ဘာ့ကြောင့် ရေရှည် မတည်မြဲ ရသလဲဆိုတာနဲ့ပတ်သက်ပြီး ကျွန်မရဲ့ ထင်မြင်ချက်တစ်ချို့ကိုပြောပါမယ်- မြန်မာနိုင်ငံသားအများစုဟာ စာအုပ်စာပေကိုတန်ဖိုးထားရကောင်းမှန်း ဂဃနဏ မသိကြသလို စာဖတ်ခြင်းရဲ့ အကျိုးကျေးဇူးကိုလည်း နည်းလည်သက်ဝင် ယုံကြည်မှု နည်းကြပါတယ်။ဒါဟာနိုင်ငံရဲ့ပညာရေးနိမ့်ပါးမှုနဲ့တိုက်ရိုက်သက်ဆိုင်နေတဲ့ အကြောင်း တစ်ခုပါ။ နောက်တစ်ခုက စာကြည့်တိုက်ကို ဖွင့်လှစ်ပေးသူ စာကြည့်တိုက် တည်ထောင်သူ အများစုဟာလည်း စာဖတ်ခြင်းနဲ့ပတ်သက်ပြီး သေချာစွာ နားလည် ထားသူများမဟုတ်တတ်ကြပါဘူး၊တန်ဖိုးကိုနားမလည်တော့ တန်ဖိုးမထား ဒီတော့ရေ ရှည်တည်တံ့အောင် မစွမ်းဆောင်နိုင်ဘဲ ပျက်စီးကြရတာပါ။ကျွန်မက ကျောင်းဆရာမ တစ်ယောက်ဖြစ်တဲ့အတွက် ကျောင်းစာကြည့်တိုက်များနဲ့ ယှဉ်ပြိုင်ထောက်ပြပြီး ပြောပါ့ မယ်။အစိုးရရဲ့ပေါ်လစီအရ ကျောင်းတိုင်းမှာ စာကြည့်တိုက်ရှိပါတယ်။ တကယ်လို့ ကျောင်းတိုင်းမှာ ရှိတဲ့စာကြည့်တိုက်တွေသာ အမှန်တကယ် သက်ဝင်ရှင်သန်ဖွံ့ဖြိုး နေခဲ့ရင်.. မြန်မာနိုင်ငံမှာ စာဖတ်သူနည်းတယ် စာကြည့်တိုက်တွေ မရှင်သန်ဘူးဆိုတဲ့ အကြောင်းအချက်မျိုးရှိလာမှာမဟုတ်ပါဘူး။ ကျောင်းစာကြည့်တိုက် တွေဟာ စာအုပ် စာတမ်း ငွေကြေးထောက်ပံ့မှု အလုံအလောက်မရတာကြောင့် ဟန်ပြသာသာပဲ ရှိကြပါ တယ်။ကျောင်းစာကြည့်တိုက်ဝန်ထမ်းဆိုပြီး တသီးတသန့်ခန့်ထားခြင်းမရှိတဲ့အတွက် ကြောင့်လည်း သင်ကြားရေးတာဝန်တစ်ဖက်နဲ့ ဆရာဆရာမတွေဟာ စာကြည့်တိုက်ကို အချိန်ပေးမဖွင့်လှစ်နိုင်ဘဲ စာကြည့်တိုက်တံခါးတွေကိုပိတ်ထား လိုက်ကြရပါတယ်။ အကယ်၍ ပြန်/ဆက်နဲ့ ပညာရေးဌာန နှစ်ခုပူးပေါင်းပြီး ကျောင်းစာကြည့်တိုက် ဝန်ထမ်းများခန့်အပ်ပေးကာ အချိန်ပေးပြီးဆောင်ရွက်နိုင်မယ်ဆိုရင် ကျောင်းစာကြည့် တိုက်တွေရှင်သန်လာမှာပါ။ ကျောင်းဆိုတာလူတိုင်းရဲ့ငယ်ဘဝ ကိုဖြတ်သန်းခဲ့ရတဲ့ နေရာဌာနတစ်ခုပါ။နောက်ပြီး ကလေးအရွယ်ဆိုတာ ပုံသွင်းဖို့ အလွယ်ဆုံးဖြစ်ပြီး အသစ်အဆန်းပညာရပ်မှန်သမျှကို စိတ်ဝင်စားတဲ့အရွယ်ပါ။ အကယ်၍ ကျောင်း စာကြည့်တိုက်တွေသာ အမှန်တကယ်ရှင်သန်ပြီး စာအုပ်စာတမ်းပြည့်စုံနေခဲ့ရင် ကလေးတွေကို စာဖတ်ဖို့၊ စာအုပ်စာပေကိုမြတ်နိုးဖို့ ပျိုးထောင်ပေးနိုင်ခဲ့မှာပါ။ ဒီလိုသာဆိုရင် စာဖတ်သူတွေတိုးပွားလာပြီး ကျောင်းပြီးတဲ့အခါလည်း ပြင်ပမှာ စာအုပ်တွေဆက်ဖတ်ဖို့ လမ်းကြောင်းရှာလာပါလိမ့်မယ်။ ဒီလိုနဲ့ ကျောင်းပြင်ပ စာကြည့်တိုက်တွေ တည်ထောင်လာပြီး စာဖတ်သူတွေ ဆက်လက်တိုးပွားလာပါလိမ့်မယ်။ စာဖတ်သူတိုးပွားလာရင် စာအုပ်လုပ်ငန်းတွေ၊ စာကြည့်တိုက်တွေ ပျက်သုန်းရတယ် ဆိုတာရှိလာမှာမဟုတ်တော့ပါဘူး၊ ကျေးရွာတိုင်းမှာ စာကြည့်တိုက်ဖွင့်လှစ်နိုင်ဖို့ခက်ခဲပါ တယ်။ ဒီထက် ကျေးရွာကလူကြီးတွေအားလုံး စာကြည့်တိုက်ကိုလာပြီး စာဖတ်အောင် လုပ်ဖို့ ပိုခက်ခဲပါတယ်။ သို့ပေမယ့် ကျောင်းတိုင်းမှာ ကျောင်းစာကြည့်တိုက်တွေရှိပါ တယ်။ဒီစာကြည့်တိုက်တွေကို ရှင်သန်အောင်လုပ်ဖို့က အထက်ကလောက်မခက်ခဲ လှပါဘူး။ ကျောင်းသားအရွယ်ကလေးတွေကို စာဖတ်အောင်တိုက်တွန်းဖို့ကလည်း သာမန်အရပ်သားတွေလောက်မခက်ခဲလှပါဘူး။ ကျောင်းစာကြည့်တိုက်များကိုသာ အမှန်တကယ် ဟန်ပြမဟုတ်ဘဲ ရှင်သန်အောင်ထောက်ပံ့ပေးလိုက်ပါ…စာကြည့်တိုက် တွေမအောင်မြင်ဘူးဆိုတဲ့ အဖြစ်အပျက်တွေရှိလာတော့မှာမဟုတ်ပါဘူး”

Saturday, January 6, 2018

လူငယ်နှင့်စာကြည့်တိုက်ဖွံ့ဖြိုးရေး

နိဒါန်း

၁။ နိုင်ငံတိုင်း၊ နိုင်ငံတိုင်း၏ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုကိုတိုင်းတာရာတွင် နိုင်ငံတွင်းရှိသည့် သဘာဝ သယံဇာတများနှင့်တိုင်းတာခြင်းမဟုတ်ဘဲ နိုင်ငံတွင်းရှိ နိုင်ငံသူ၊နိုင်ငံသားများ၏ အရည်အသွေး တစ်နည်းဆိုရလျှင် လူ့စွမ်းအားအရင်းအမြစ်သည်သာလျှင် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုကို ပြသပါမည်။ သို့ဖြစ်ပါ၍ လူ့စွမ်းအားအရင်းအမြစ် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးအတွက် လုပ်ဆောင်ရန်မှာ နိုင်ငံသားများအားလုံး၏တာဝန် ဖြစ်ပါသည်။

ရည်ရွယ်ချက်

၂။ ဤ လူငယ်နှင့်စာကြည့်တိုက်ဖွံ့ဖြိုးရေး စာတမ်းသည် လူငယ်များအားလည်းကောင်း၊ လူငယ်များကို လက်ဆင့်ကမ်းမည့် လက်ရှိ တာဝန်ထမ်းနေသူများ အနေဖြင့် လူငယ်များ၏ စွမ်းအား၊စွမ်းပကားများအား ဖော်ထုတ် မြှင့်တင်ခြင်းဖြင့် နိုင်ငံဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေး လုပ်ငန်းများတွင်ပါဝင်ဆောင်ရွက်ရန်။

လူ့စွမ်းအားအရင်းအမြစ်ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးအရေးပါပုံ

၃။ နိုင်ငံတိုင်းတွင် ကိုယ်ပိုင်သဘာဝကပေးသော သစ်တော၊ ကျောက်သံပတ္တမြား၊ ရေနံ၊ သဘာဝဓါတ်ငွေ့ နှင့်အခြားသယံဇာတများသည် ထုတ်ယူသုံးစွဲနိုင်ရုံမျှဖြင့် ခေတ်မီဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်သော နိုင်ငံဖြစ်မလာနိုင်ပါ။ ဥပမာ(ကျွန်မတို့ နိုင်ငံသည် သယံဇာတပေါကြွယ်ဝသော နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံ ဖြစ်နေသော်လည်း ဆင်းရဲသောနိုင်ငံတွင် ပါဝင်နေပါသည်။ စင်ကာပူနိုင်ငံသည် သေးငယ်သည့်နိုင်ငံဖြစ်ပြီး မည်သည့်သယံဇာတမှ မထွက်ရှိပါ။ ပြည်သူများအတွက်ရေကို ပြည်ပမှပင် ဝယ်ယူရပါသည်။သို့သော် နိုင်ငံ့ခေါင်းဆောင်များက သယံဇာတတွေက နိုင်ငံကိုထိပ်ဆုံးရောက်အောင် ပို့ဆောင်နိုင်မည်မဟုတ်ပဲ လူသားများဖြစ်သည့် ပြည်သူပြည်သားများကသာ တိုးတက်သော နိုင်ငံကြီးဆီသို့ အရောက်ပို့နိုင်မည်ကို သဘောပေါက်သဖြင့် လူ့စွမ်းအားအရင်းအမြစ်ဖွံ့ဖြိုး တိုးတက်ရေးကို အဓိကထား ဆောင်ရွက်သဖြင့် စင်ကာပူနိုင်ငံသည် ယနေ့ခေတ်တွင် ချမ်းသာသော နိုင်ငံများ စာရင်းတွင်ပါဝင်နေပါသည်။) သို့ဖြစ်ပါ၍ လူ့စွမ်းအားအရင်းအမြစ်ဖွံ့ဖြိုးရေးသည် များစွာအရေးကြီးလှပေ သည်။

၄။ နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရန် နိုင်ငံတွင်းနေထိုင်ကြသည့် နိုင်ငံသားတိုင်းက တစ်ဦးချင်းစီမှစကာ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ဖို့လိုပါသည်။“ယနေ့လူငယ် နောင်ဝယ်လူကြီး” ဆိုသည့် ဆိုရိုးစကားနဲ့အညီ ယနေ့ခေတ် လူငယ်တွေသည် နောင်တချိန်တွင် နိုင်ငံတော်၏ အနာဂတ်လှပအောင်ဖန်တီးမည့် သူများဖြစ်သည့် အတွက် လူငယ်များဘဝ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ဖို့ လုပ်ဆောင်ပေးရန်မှာ ကျွန်ုပ်တို့ တာဝန်ပင်ဖြစ်ပါသည်။

လူငယ်များဘဝဖွံ့ဖြိုးရေးအတွက်ဆောင်ရွက်သင့်သည့်လူကြီးတို့၏တာဝန်

၅။ လူတစ်ယောက်ဖြစ်လာဖို့ ကျွန်ုပ်တို့အားလုံးအနေဖြင့် မိခင်ဝမ်းတွင်းမှ အစပြုခဲ့ကြရပါသည်။ မိခင် တစ်ယောက်က မိမိရင်မှာလွယ်ထားရစဉ်ကတည်းက အာဟာရပြည့်ဝအောင်ဂရုစိုက်ရပါတယ်။ သို့မှသာ ဥာဏ်ရည်မီသော ကလေးများမွေးဖွားလာနိုင်မှာဖြစ်ပါသည်။ ကလေးဘဝ၏အစောဆုံးနှစ်များသည် ဘဝအတွက်အရေးကြီးဆုံးသော ကိုယ်ရည်ကိုယ်သွေး အတွက် အခြေခံအုတ်မြစ်ချရန် အချိန်အခါကောင်း ဖြစ်သည်။ အာဟာရပြည့်ဝအောင်ကျွေးမွေးခြင်း၊ ကျန်းမာအောင်ပြုစုစောင့်ရှောက်ခြင်း၊ ဖွံ့ဖြိုးအောင် ဆောင်ရွက်ပေးခြင်းတို့သည် ကလေးဦးနှောက်ဖွံ့ဖြိုး ရေးနှင့်ဥာဏ်ရည်ဥာဏ်သွေးဖွံ့ဖြိုးရေးကို ဖြစ်စေနိုင် သည်။ လူသား၏ ဦးနှောက်ဖွံ့ဖြိုးမှု ၈၅%သည် အသက်ငါးနှစ်အရွယ်တွင် ဖွံ့ဖြိုးပြီးဖြစ်သဖြင့် ထို့နောက်မှ မြှင့်တင်ရန်ကြိုးစားလျှင် သိမှုစွမ်းရည်နှင့် စဉ်းစားနိုင်မှုမြင့်တက်ရန်ခက်ခဲပါသည်။

(က) သုတေသနတွေ့ရှိချက်

ဦးနှောက်နှင့်အာရုံကြောဆိုင်ရာသုတေသန လေ့တွေ့ရှိချက်အရ ကိုယ်ဝန်ဆောင်သည့် အချိန်မှစ၍မွေးပြီးသုံးနှစ်အတွင်းကလေး၏ ဦးနှောက်ဖွံ့ဖြိုးမှုသည် အများဆုံးနှင့် အမြန်ဆုံး ဖြစ်ပေါ်သည်။ ဘဝ၏အစောပိုင်းနှစ်များ၌ တစ်စက္ကန့်တိုင်းတွင် ဦးနှောက်အာရုံကြော ဆက်သွယ်မှုအသစ်များ ၇၀၀ ခန့်ဖြစ်ပွားနေသည်။

(ခ) ကလေးများကဏ္ဍကိုအဘယ့်ကြောင့်နံပါတ်(၁)နေရာမှာထားရခြင်းအကြောင်းရင်း

အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာစီးပွားရေးပညာရှင်များနှင့် ဘဏ္ဍာရေးဝန်ကြီးများက ရလဒ် အကောင်းဆုံးဖြစ်သော ကလေးသူငယ်ဖွံ့ဖြိုးရေးအတွက် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုကို ရင်းနှီး မြှုပ်နှံသင့်သည့် လုပ်ငန်းများစာရင်းတွင် နံပါတ်(၁)နေရာ၌ ထားရှိပါသည်။ နိုင်ငံ ပေါင်းများစွာမှ သုတေသနတွေ့ရှိချက်များအရ ကလေးသူငယ်ပြုစုပျိုးထောင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေးတွင် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုမှရသော အကျိုးအမြတ်မှာ တစ်ဒေါ်လာရင်းပါက ၁၇.၀၁ဒေါ်လာအထိပြန်လည်ရရှိသည်။ ၁၃ဒေါ်လာသည် ပြည်သူ့ကျိုးပြု လုပ်ငန်း အတွက်ရလဒ်ဖြစ်ပြီး ၄.၁၇ဒေါ်လာမှာ အဆိုပါကလေးများမှ တိုက်ရိုက်ခံစားရရှိခြင်း ဖြစ်သည်။

လူငယ်များ၏စိတ်ဓါတ်နှင့်သဘောထားများ

၆။ လူငယ်များသည် မိမိကိုယ်ကိုယ်ယုံကြည်မှုရှိကြပါတယ်။ ခလုတ်တိုက်လို့လဲကျသွားရင် လာရောက်ထူပေးနိုင်မည့်သူကို ရှာမနေတတ်ဘဲ ကိုယ့်အားကို အားပြုပြန်ထချင်ကြသည်။ လာထူမည့်သူများကိုလဲ တားဆီးတတ်သည်။ လွတ်လပ်မှုနှင့် တရားမျှတမှုကို လိုလားကြသူများ ဖြစ်ပါတယ်။ လူကြီးတွေရဲ့ ပြစ်တင်ရှုံ့ချမှုစကားကိုမဆိုထားနဲ့ အပြစ်တင်တဲ့အကြည့်လေးကိုတောင်မလို လားကြတဲ့သူတွေပါ။ မိမိအားစိုက်မှု၊ အားထုတ်ကြိုးစားထားမှုကို အလေးထားခြင်း၊ လက်ခံအသိအမှတ်ပြု တာကိုလိုချင်ကြပါသည်။

အနာဂတ်အတွက်လူငယ်များအားစောင့်ရှောက်ခြင်း

၇။ ယနေ့လူငယ် နောင်ဝယ်လူကြီးဆိုသည့် စကားအတိုင်း လူငယ်များသည် နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံအတွက် အရေးပါသောသူများပင်ဖြစ်သည်။ အသက် ၁၈နှစ်ပြည့်ပြီးလူငယ်များအတွက် လမ်းကြောင်းမှန်စွာ လျှောက်လှမ်းနိုင်ရေးအတွက် စောင့်ရှောက်မှုလုပ်ငန်းများသည်လည်း အရေးပါသော လုပ်ငန်းများပင် ဖြစ်သည်။လူငယ်များသည် ရှေ့မှလူကြီးများ၏ အကျင့်စရိုက်ကို အတုယူခြင်း၊ လေ့လာဆန်းစစ်ခြင်း၊ စူးစမ်းခြင်းများကို ပြုလုပ်ကြလေ့ရှိပါသည်။ သို့ပါ၍အောက်ပါအချက်များသည် လူမှုအခြေပြုသူများအတွက် သတိထားသင့်သည်-

(က) လွဲမှားသောအမူအကျင့်များ၊

(ခ) လျစ်လျူရှုခြင်း၊

(ဂ) အကြမ်းဖက်ခြင်း၊

(ဃ) နှိမ့်ချဆက်ဆံခြင်း၊ခွဲခြားဆက်ဆံခြင်း

လူငယ်နှင့်စာကြည့်တိုက်

၈။ အထက်တွင်ဖော်ပြခဲ့ပြီးဖြစ်သည့် လူ့စွမ်းအားအရင်းအမြစ်ဖွံ့ဖြိုးရေးအတွက် လူငယ်များ ကာယ ဖွံ့ဖြိုးမှုနှင့်အတူ ဥာဏ်ရည်မြင့်မားရေး ၊အသိပညာဗဟုသုတနှင့်ပြည့်စုံရေး သည် အလွန်အရေးပါလှ ပေသည်။ လူငယ်များ အသိပညာဗဟုသုတမြင့်မားစေရန် စာပေဗဟုသုတများ လေ့လာကြဖို့လိုအပ် ပါသည်။ စာပေဖတ်ရှုသည့်လူငယ်နှင့်စာမဖတ်သည့် လူငယ်များစွာကွာခြားပြီး တိုးတက်မှု၊အောင်မြင်မှု၊ ဖွံ့ဖြိုးမှုတွေလည်းကွာခြားပါသည်။ လူငယ်များသည် အချိန်ကို အကျိုးရှိရှိအသုံးချပြီး ဘဝအောင်မြင်ရေး၊ ဘဝတိုးတက်ရေးကို ဆောင်ရွက်လျက်နေမှသာ အနာဂတ်နိုင်ငံတော်အတွက် ခေါင်းဆောင်ကောင်းများ ရရှိမည်ဖြစ်သည်။ စာပေဗဟုသုတလေ့လာကြမည့်လူငယ်များအတွက် စာပေဖတ်ရှုရန်အတွက် စာကြည့် တိုက်များ လိုအပ်ပါသည်။

၉။ စာကြည့်တိုက်တစ်တိုက်ဖြစ်ဖို့ အဆောက်အဦ၊ ပရိဘောဂ၊ စာအုပ်စာစောင်များ ထားရှိရန် မဏာမအားဖြင့် လိုအပ်ပါသည်။

စာကြည့်တိုက်အတွက် ဖြစ်ပေါ်လာရန်လိုအပ်ချက်များ-

(၁) အဆောက်အဦး

(၂) စာအုပ်များ

(၃) ရံပုံငွေ

(၄) စာကြည့်တိုက်မှူး

(၅) စာအုပ်ငှားရမ်းသူ

၁၀။ စာကြည့်တိုက်တစ်တိုက်တွင် စာကြည့်တိုက်မှူးလည်းရှိ၊ စာကြည့်တိုက်အဆောက်အဦး ၊ ပရိဘောဂများစုံလင်စွာရှိနေပြီး ပညာရပ်ပေါင်းစုံ စာအုပ်များ ထားရှိနေမည် ၊ရန်ပုံငွေ သည်လည်းရှိနေမည် ဆိုပါစို့ သို့ရာတွင် စာကြည့်တိုက်သို့ စာလာဖတ်မည့်သူ၊ စာအုပ်ငှားရမ်းမည့်သူများမရှိလျှင် အဆိုပါစာကြည့်တိုက်သည် စာအုပ်သိုလှောင်ရုံတစ်ခုမျှသာဖြစ်နေပေမည်။ စာကြည့်တိုက်ကို လူတွေလာရန် ၊ စာကြည့်တိုက်တွင် စာအုပ်ငှားရမ်းဖတ်ရှုရန် ဘယ်လိုဆောင်ရွက်ပါမည်လဲ။

ခေတ်ရေစီးကြောင်းပေါ်မှ လူငယ်များ

၁၁။ ယနေ့ခေတ်အခြေအနေအရ စာကြည့်တိုက်တွင် စာငှား၊စာဖတ်သည့် ပရိတ်သတ် နည်းပါးသည်။ စာကြည့်တိုက်မှာ စာဖတ်တဲ့သူတွေမရှိ၊ နည်းပါးနေမည်ဆိုလျှင် အနာဂတ် နိုင်ငံ့သားကောင်းများရဲ့စွမ်း အား ၊ စွမ်းပကားတို့သည် စိုးရိမ်စရာဖြစ်လာပါသည်။ လူ့စွမ်းအားအရင်းအမြစ်တွေကျဆုံးလိမ့်မည်ဖြစ် သည်။ ယခင်ကတည်းက စာဖတ်သူများရှိပါသည်။ ရှိသော်လည်း နည်းပါးလှပေသည်။ လက်ရှိခေတ်ရေစီး ကြောင်းအရ လူတိုင်းတွင် ကိုယ်စီ အနည်းဆုံးဖုန်းတစ်လုံးစီ ရှိကြပြီး အင်တာနက်မသုံးတတ်သူ မရှိ သလောက် ဖြစ်နေပေရာ၊ လူတိုင်း၏ ပါးစပ်ဖျားတွင်ရေပန်းစားလျက်ရှိသည့် Facebook , Viber ,Youtue, Wechat စသဖြင့် အင်တာနက်ကိုအသုံးများလာလျက်ရှိပါသည်။ တစ်လလျှင် အင်တာနက် သုံးစွဲခကို ၂၀၀၀ဝမှ ၅၀၀၀၀ဝထိ သုံးစွဲရန် မနှမြောသော်လည်း စာအုပ် ၃၀၀ဝကျပ်တန် တစ်အုပ်ဝယ်ယူ ရန်မှာ လက်တွန့်နေကြလျက်ရှိပါသည်။ အချိန်အသုံးပြုမှုတွင်လည်း အလုပ်လုပ်ချိန် ၊ အင်တာနက်သုံးစွဲချိန် ပမာဏအချိုးမှာ အချိုးမညီဘဲ အလုပ်လုပ်ချိန်တွေနည်းပါးနေသည်ကို တွေ့ရှိရပါသည်။

၁၂။ အင်တာနက်တွင်လည်း လေ့လာစရာတွေ၊ ဗဟုသုတရစရာတွေများ သည်မှာ မှန်သော်လည်း Facebook , Viber ,Youtue, Wechat များသုံးခြင်းနှင့် စာဖတ်ရှုခြင်းကို နှိုင်းယှဉ်လိုက်သည့်အခါ စာဖတ်ရှုခြင်းက လူအတွက် အကျိုးပိုရှိစေကြောင်းကို ထောက်ခံအပ်ပါသည်။ သို့ဖြစ်ပါ၍ လူငယ်များအနေဖြင့် စာကြည့်တိုက်သို့လာရောက်ရန် မည်ကဲ့သို့ဆောင်ရွက်ရမည်နည်း။

၁၃။ မြန်မာနိုင်ငံရှိ ဝန်ကြီးဌာနများအားလုံးသည် ပြည်သူ့အကျိုးပြုလုပ်ငန်းများကို အလေးထား ဆောင်ရွက်လျက်ရှိပါသည်။ အဆိုပါဌာနဆိုင်ရာများမှ ကျွန်တော်တို့ပြန်ကြားရေးနှင့်ပြည်သူ့ဆက်ဆံရေး ဦးစီးဌာနအနေဖြင့် လူငယ်များအတွက်အလေးထားဆောင်ရွက်လျက်ရှိသည့်လုပ်ငန်းများကို တင်ပြလိုပါ သည်။ ကလေးသူငယ်များဖွံ့ဖြိုးရေးအတွက်-

(က) ကလေးများအား ဖိတ်ခေါ်၍ နေရာပေးခြင်း။ ကလေးများအတွက် စုဝေးရာနေရာ တစ်ခုကိုသတ်မှတ်ပေးပြီး ၎င်းတို့အားလွတ်လပ်စွာ ဆောင်ရွက်စေမည်ဖြစ်ပါသည်။ ဥပမာ- (စာကြည့်တိုက်တွင် ကလေးများအတွက် နေရာထိုင်ခင်းပြင်ဆင်ပေးခြင်း၊ စာပေဖတ်ရှုရာ၌ အဆင်ပြေအောင်စီမံထားခြင်း၊ သက်တောင့်သက်သာဖြစ်စေရန် ဆောင်ရွက်ခြင်း)

(ခ) အရေးပေးခြင်း။ ကလေးများသည် သူတို့သိလိုသည်များကို မေးမြန်းခြင်း၊ မသိသောစာများကိုမေးခြင်း၊ စာကိုဖတ်ပြစေခြင်းများ ပြုမှုပါက အရေးပေး ဆောင်ရွက်သင့် ပါသည်။

(ဂ) ထောက်ပံ့ကူညီပေးခြင်း။ ပြပွဲပြိုင်ပွဲများပြုလုပ်ပေးခြင်း၊ စာအုပ်နှင့် အခြား အသုံးအဆောင်များဖြစ်သည့် (ကာလာစာရွက်၊ ရောင်စုံခဲတံ၊ အရောင်ချယ်ဆေးများနှင့် အခြားပစ္စည်းများ) ကို ထောက်ပံ့ဆောင်ရွက်ပေးသင့်ပါသည်။

(ဃ) အားပေးကူညီခြင်း။ ကလေးများသည်လူကြီးများကဲ့သို့ ခွန်အားဗလအားနည်းခြင်း၊ စဉ်းစားတွေးတောနိုင်မှုအားနည်းခြင်းကြောင့် အသုံးအဆောင်ပစ္စည်းများ ကူညီယူဆောင် ပေးခြင်း၊ စာအုပ်များရှိစာများအားဖတ်ပြခြင်း၊ရှင်းပြခြင်းများဆောင်ရွက် ရပါမည်။

၂၀။ လူငယ်များအတွက် အောက်ပါ လုပ်ငန်းများကိုဆောင်ရွက်လျက်ရှိပါသည်-

(က) လူငယ်များအတွက်ကြိုတင်ကာကွယ်ရေးလုပ်ငန်းများ

လူကုန်ကူးမှုတားဆီးကာကွယ်ရေး၊ မူးယစ်ဆေးဝါးနှင့်စိတ်ကို ပြောင်းလဲရေးဆိုင်ရာ ပညာပေးရေး၊အခြားသိသင့်သိထိုက်သောအသိပညာများအား ပညာပေးဟောပြောခြင်း တို့ကိုဆောင်ရွက်ခြင်း သည် ကြိုတင်ကာကွယ်ရေးလုပ်ငန်းများဖြစ်သည်။

(ခ) သင်ကြားပို့ချခြင်း

အသက်မွေးဝမ်းကျောင်းဆိုင်ရာပညာများ၊ အီလက်ထရောနက် နည်းပညာများ၊ ဘာသာ စကားများအပြင်၊အခြားပညာများ သင်ကြားပို့ချပေးခြင်းလုပ်ငန်းများ ဆောင်ရွက်လျက် ရှိပါသည်။

(ဂ) ကူညီစောင့်ရှောက်ခြင်း

အကယ်၍ မူးယစ်ဆေးဝါးသုံးစွဲမိသူလူငယ်များ၊ လူကုန်ကူးခံရသူ လူငယ်များကို ကူညီစောင့်ရှောက်ပေးခြင်း၊ အားပေးနှစ်သိမ့်ခြင်းနှင့် စိတ်ခွန်အားများဖြစ်လာစေရေး၊ ဖေးမ ကူညီဆောင်ရွက်ခြင်းလုပ်ငန်းများကိုလူမှုဝန်ထမ်းဦးစီးဌာနနှင့် ပူးပေါင်းကာ ဆောင်ရွက် လျက်ရှိပါသည်။

(ဃ) အလုပ်အကိုင်အခွင့်အလမ်းများကိုကူညီဆောင်ရွက်ပေးခြင်း

အချိန်နှင့်တပြေးညီသတင်းအချက်အလက်များဖြန့်ဝေပေးခြင်း၊ ကြော်ငြာပေးခြင်း၊ ဆက်သွယ်ဆောင်ရွက်ပေးခြင်း၊ အသိပညာဗဟုသုတများ ဖြန့်ဝေပေးခြင်း၊ သင်တန်းများ ဖွင့်လှစ်သင်ကြားပေးခြင်းတို့ ဆောင်ရွက်ပေးလျက်ရှိပါသည်။

၂၁။ မျက်မှောက်ခေတ် ကာလတွင် သတင်းအချက်အလက်နည်းပညာခေတ်သို့ ခုန်ကျော်ဝင် ရောက်လာမှုကြောင့် နည်းပညာပိုင်းဆိုင်ရာများကို လေ့လာနေရမည်မှာမှန်ပေသည်။ လူငယ်များအတွက် လမ်းမှားသို့မရောက်အောင် တည့်မတ်ပေးရန်မှာ လူကြီးများ၏တာဝန်ပင်ဖြစ်ရာ လူငယ်များလိုက်ပါ လုပ်ဆောင်ရန်အတွက် ကျွန်တော်တို့က ရှေ့ဆောင်လမ်းပြသူများဖြစ်သည့်အလျောက် လမ်းပြကောင်းများ ဖြစ်စေရန် မိမိကိုယ်တိုင်က လေ့လာကြိုးစားနေရမည်ဖြစ်ပေသည်။

နိဂုံး

၂၂။ သို့ဖြစ်ပါ၍ ကျွန်ုပ်တို့နိုင်ငံတော်ကြီး ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေး လူ့စွမ်းအားအရင်းအမြစ် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေး အတွက်လုပ်ဆောင်ရန်မှာ နိုင်ငံသားများအားလုံး၏တာဝန် ဖြစ်သည့်အလျောက် ကျွန်တော်တို့ အားလုံးသည် လူငယ်များဖွံ့ဖြိုးရေး၊ စာကြည့်တိုက်များရှင်သန်ရေး ကို အလေးထားဆောင်ရွက်ရင်း နိုင်ငံ့တာဝန်ကို ပခုံးပြောင်းထမ်းဆောင်မည့် လူငယ်များ၏ အရည်အသွေးကို ထက်မြက်အောင် ဝိုင်းဝန်းဆောင်ရွက်ကြပါစို့ဟုတင်ပြအပ်ပါသည်။

ခိုင်ဇာ(ယောမြေ)

Monday, May 22, 2017

တကယ္ဆုိရင္အခ်စ္ပဲလုိတယ္(အုိးႏွင့္လူ)

အခ်စ္ပဲလုိတယ္ဆုိတာနဲ႔ ၁၅၀၀အခ်စ္ကုိေျပာခ်င္တာမဟုတ္ပါဘူး၊ မိဘရဲ႕အခ်စ္၊ေမာင္ႏွမအခ်စ္ကုိ ဆုိလုိရင္းျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒိ ၅၂၈ ေမတၱာ အခ်စ္ကုိ ေျပာခ်င္တာျဖစ္ပါတယ္။ အခ်စ္ဆုိတာကမၻာမွာ တည္ၿမဲေန ေသာစကားေလးျဖစ္ပါတယ္။ဘယ္ေတာ့မွလဲမရုိးသြားပါဘူး။ ထုိ႔အတူပါပဲ မိဘေတြရဲ႕သားသမီးအေပၚမွာ ခ်စ္တဲ့ အခ်စ္ဟာလည္း ကမၻာတည္သေရြ႕ရွိေနမွာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

ဘယ္မိဘကုိပဲေမးေမးပါ သားသမီးကုိခ်စ္လားေမးရင္။ ေအာင္မယ္ေလးဘယ့္ႏွယ္ေျပာလုိက္ပါလိမ့္ ေမးေနဖုိ႔မ်ားလုိေသးလား အသဲနင့္ေအာင္ခ်စ္၊အသက္ထက္ခ်စ္လုိ႔ ေျပာၾကမွာအေသအခ်ာပါ။ ဟုတ္ၿပီမိဘတုိင္း သားသမီးကုိိခ်စ္တယ္။ဘယ္လုိပုံစံေတြနဲ႔ခ်စ္ၾကသလဲ။ သားသမီးေတြအေပၚဘယ္လုိျပဳစုုပ်ိဳးေထာင္သလဲ။ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ဘယ္လုိရွိလဲ။ ေမးပါရေစရွင့္။

စာေရးသူအေနႏွင့္ မိဘရဲ႕ေမတၱာကုိေျပာေနတာ မိဘမုိ႔လုိ႔လား ၊မိဘမျဖစ္ဖူးေသးဘဲ မိဘေမတၱာကုိ နားလည္လုိ႔လားလုိ႔ ေမးစရာရွိပါတယ္။ စာေရးသူကုိယ္တုိင္က မိဘမဟုတ္ေပမယ့္ မိဘေတြမ်ားစြာ ရွိေနတဲ့ လူေနမႈပတ္ဝန္းက်င္မွာ ႀကီးျပင္းခဲ့တယ္။ကုိယ္တုိင္ကလည္း မိဘ၊ေမာင္ႏွမေတြႏွင့္အတူ ေနထုိင္ေနရတာ ျဖစ္လုိ႔ မိဘေမတၱာကုိသိပါတယ္။ မိဘတုိင္းမွာ တူညီတဲ့ဆႏၵေတြရွိပါတယ္။ အဲဒါေတြကေတာ့ သားသမီးကုိ မိမိထက္ေတာ္ေစခ်င္တယ္။ လူေတာ္လူေကာင္းေလးေတြျဖစ္ေစခ်င္တယ္။ သားေကာင္းသမီးမြန္ေလးေတြ ျဖစ္ေစခ်င္ၾကပါတယ္။

သားသမီးအတြက္ဆုိ ကုိယ္က ငတ္ပေစ၊ ေၾကြးၾကတယ္။ ကုိယ္ကမဝတ္ရခ်င္ေန သားသမီးကုိ ဦးစားေပး ဆင္တယ္။ မိမိရဲ႕အတန္းပညာ နဲေနတယ္ ဒါေပမဲ့ သားသမီးကုိေတာ့ အတန္းပညာ ျမင့္ျမင့္မားမား တက္ေရာက္ေစခ်င္တယ္။ သားသမီးႀကီးပြားဖုိ႔ဆုိရင္ မိမိရဲ႕အသက္ကုိေတာင္ ပဓာနမထားပဲ ေပးဆပ္ၾကပါ တယ္။ သားသမီးေတြကုိ လိမ္မာေရးခ်ားရွိဖုိ႔အတြက္ဆုိရင္လဲ မိဘက လက္ဦးဆရာျဖစ္ပါတယ္။ ေရွ႕ေဆာင္လမ္းျပျဖစ္တယ္။ အေကာင္းဆုံးမိတ္ေဆြလုိ႔ပဲဆုိခ်င္ပါတယ္။

မိဘေတြက သားသမီးကုိ သြန္သင္ဖုိ႔၊ဆုံးမဖုိ႔တာဝန္ရွိတယ္။ ဘယ္လုိဆုံးမ မလည္း။ စာေရးသူအေနနဲ႕ အဓိကေျပာခ်င္တာက မိဘကေန သားသမီးကုိ ဆုံးမမႈ၊ သားသမီးရဲ႕နာခံမႈ၊မိဘႏွင့္ သားသမီးအၾကားကခံစားခ်က္မ်ားကုိ ေျပာျပခ်င္တာပါ။နိဒါန္းပ်ိဳးရတာစာရွည္သြားပါတယ္။ က်မတုိ႔ငယ္ငယ္က ရြာမွာပဲေမြးရြာမွာပဲႀကီးပ်င္းခဲ့ရပါတယ္။ ကေလးဘဝက လည္ၾကတယ္၊ေဆာ့ၾကတယ္၊ ေခ်ာင္းထဲ၊ေျမာင္းထဲ သြားၿပီးေရကူးၾကတယ္။ ေတာထဲ ေတာင္ထဲသြားၾကတယ္။ မိဘကုိေျပာၿပီးသြားၾကတာရွိသလုိ ၊ခြင့္မျပဳခဲ့ရင္ လည္း မသိေအာင္ ခုိးထြက္ၿပီးသြားၾကတာပါပဲ။ မိဘစကားကုိနားမေထာင္ခ်င္တာေတာ့မဟုတ္ပါဘူး။ ေခ်ာင္းထဲမသြားရဘူးေနာ္ လုိ႔ေျပာရင္ ဟုတ္လုိ႔သာေျပာတာ။ သူငယ္ခ်င္းေတြက လာဆြယ္ၿပီဆုိ မိဘအလစ္မွာ သြားၾကတာပါပဲ။ မသိရင္ေတာ့ အရုိက္မခံရဘူးေပါ့။ သိလုိ႔ကေတာ့ ဝါးျခမ္းျပားနဲ႕ အတြယ္ခံရၿပီသာမွတ္ပါ။ ဖင္၊တင္ပါး၊ေျခသလုံး နာၿပီေပါ့။ ေနာက္ေခ်ာင္းထဲသြားအုန္းမလား ေျပာရင္းရုိက္တယ္။ မသြားေတာ့ပါဘူး ဆုိေျပာလဲ အရုိက္ခံရတာပဲ။ တခါတခါ ေဟာဒိေခါင္းေတြက အမွတ္မရွိဘူးဆုိၿပီးလည္း ေခါင္းေတြကုိရုိက္ပါတယ္။ နာတယ္၊ငုိတယ္၊မွတ္သလား၊နာခံသလားဆုိ ရွင္းရွင္းေျပာရရင္ မနာခံဘူး၊ မလုိက္နာခဲ့ပါဘူး။ အမွန္ေျပာတာပါ။

က်မတုိ႔သြားသြားေဆာ့တဲ့ ေခ်ာင္းကေတာ့ ရြာအေရွ႕ဘက္က ေခ်ာင္းကေလးေပါ့၊ ေျခေခ်ာင္းလုိ႔ လည္းေခၚပါတယ္။ မုိးရာသီမွာ ေရ သွ်င္းသန္ပါတယ္။လူစားတဲ့ေခ်ာင္းလုိ႔လဲနာမည္ႀကီးပါတယ္။ က်မတုိ႔ ကေလးမ်ားကလည္း အဲဒိေခ်ာင္းကုိမွသြားခ်င္ၾကတဲ့သူေတြပါ။ ေခ်ာင္းထဲေရာက္ရင္ ပါလာတဲ့အဝတ္ေတြခၽြတ္ ျမက္ရုိင္းပင္ေပၚမွာတင္ထားခဲ့ၿပီး ေခ်ာင္းအထက္ကုိသြား ေလထုိးထားတဲ့ကားကၽြတ္ကုိဖက္ ေရသွ်င္းသန္ပါတယ္ ဆုိတဲ့ ေနရာကုိမွေရြးၿပီး လႈိင္းစီးၾကပါတယ္။ အသက္အႏၱရာယ္ကုိလည္းမသိ၊ေပ်ာ္ခ်င္တာေလာက္ပဲသိၾကပါ တယ္။ အိမ္ျပန္ရင္အရုိက္ခံရမွာလဲသိတာပါပဲ။

အၿမဲတမ္းအရုိက္ခံရသလုိ အၿမဲတမ္းလည္း နားမေထာင္မိခဲ့ပါဘူး။ ၾကာေတာ့လည္းရုိးသြားတဲ့သေဘာ ျဖစ္လာပါတယ္။ က်မတုိ႔ အရုိက္ခံရတုိင္းလည္း ေခါင္းကေတာ့မျဖစ္မေနအရုိက္ခံရပါတယ္။ ေခါင္းလဲအေခါက္ခံ ရပါတယ္။ ဒါေပမယ့္က်မတုိ႔လုိက္နာတာရွိပါတယ္။ အိမ္ကလုပ္စရာအလုပ္ေတြကုိၿပီးေအာင္လုပ္တယ္။ ညေန အလုပ္ခ်ိန္မီေအာင္ျပန္ၾကပါတယ္။ က်မတုိ႔လည္းတခါတေလပါးနပ္တယ္။ ပလစ္စတစ္ေရဘူးေတြ နဲ႔ေရခပ္ရပါတယ္။ေခ်ာင္းထဲကအျပန္ဆုိ ေရဘူးနဲ႔ ေရခပ္ခဲ့ေတာ့အရုိက္မခံရေတာ့ပါဘူး။ ဒါက်မတုိ႔ကေလး ဘဝက ကုိယ့္အတြက္အကာအကြယ္ယူတဲ့နည္းေပါ့။ တခါေတာ့ က်မတုိ႔ကုိ ရုိက္ေနတဲ့အခ်ိန္ အေဖတုိ႔နဲ႕အသိ ေရာက္လာၿပီး ေျပာပါတယ္။ ကေလးကုိ ရုိက္တာမွာ ေခါင္းကုိမရုိက္ဖုိ႔၊ရုိက္ရင္ဥာဏ္ထုိင္းေစေၾကာင္းေျပာပါ တယ္။

က်မရဲ႕အထက္မွာ အစ္ကုိတစ္ေယာက္၊အစ္မတစ္ေယာက္ရွိပါတယ္။ သူတုိ႔ေတြက အႀကီးေတြဆုိေတာ့ အေမက ပုိရုိက္ပါတယ္။ က်မတုိ႔မိသားစုက မုန္႔ဟင္းခါး ေဖာက္သည္ေပးတဲ့အလုပ္လုပ္ပါတယ္။ မနက္ဆုိ ေစာေစာထရၿပီး ညဆုိ ၆ နာရီ ၇နာရီေလာက္မွ ၿပီးပါတယ္။ မနက္ခင္းအေဖက ၂နာရီ ၃နာရီအိပ္ရာထ အလုပ္လုပ္တယ္။ ၄ နာရီေလာက္ဆုိ က်မတုိ႔ေမာင္ႏွမေတြက အိပ္ရာထ စာက်က္ရတယ္။ ၅နာရီေလာက္ဆုိရင္ မုန္႔ဟင္းခါးေတြကုိ ပိႆာခ်ိန္အလုိက္မွာယူတဲ့ ေဖာက္သည္ေတြဆီကုိ ပုိ႔ေပးရပါတယ္။ ဒီလုိနဲ႔ မနက္ ၇ နာရီေလာက္ဆုိရင္ မနက္စာထမင္းစားၿပီး ေက်ာင္းကုိသြားရပါတယ္။ ေက်ာင္းကျပန္ရင္ ေရခပ္တယ္။ မုန္႔ဟင္းခါးလုပ္တဲ့ေနရာမွာ ကူလုပ္တယ္။ ည ၇နာရီမွာ ညစာစားတယ္။ စားၿပီးရင္စာက်က္ရတယ္။

က်မတုိ႔ေမာင္ႏွမေတြ ထမင္းစားၿပီး စာၾကည့္စားပြဲမွာထုိင္ၿပီဆုိတာနဲ႕ ေက်ာင္းကေပးလုိက္တဲ့အိမ္စာ ေတြလုပ္ရတယ္။ အိမ္စာေတြက မ်ားရင္ ၉ နာရီထုိးတာေတာင္ စာကမက်က္ျဖစ္ဘူး။ စာမက်က္ရင္ အေဖနဲ႕အေမက မႀကိဳက္ပါဘူး။ က်မတုိ႔ေမာင္ႏွမေတြကလည္း တုိက္ထားတဲ့အတုိင္းပါပဲ ၈နာရီခြဲၿပီဆုိတာနဲ႕ မ်က္ခြံေလးေလးႀကီးေတြနဲ႔ တစ္ေယာက္ကုိတစ္ေယာက္ျပန္ၾကည့္ေနရတယ္။သူ႔ကုိယ္ၾကည့္ ကုိယ့္သူၾကည့္နဲ႕ ပုိအိပ္ခ်င္လာတယ္။ ထမင္းအဆီက တက္လုိ႔ေကာင္းေနတာဆိုေတာ့ အိပ္ခ်င္ပါတယ္။ အေဖတုိ႔အလစ္မွာ စားပြဲေပၚေခါင္းေလးတင္ၿပီး အိပ္မိတယ္။ မိလုိ႔ကေတာ့ ေဒါက္ခနဲ ေဒါက္ခနဲ ေခါင္းေတြအေခါက္ခံရပါတယ္။ အိပ္ခ်င္ေျပေအာင္လည္း မ်က္ႏွာသစ္လည္းမရပါဘူး။ အျမဲတမ္းလည္း အဆူခံရပါတယ္ အပ်င္းႀကီးတဲ့သူေတြ၊ ဒီလုိသာပ်င္းေနရင္ ဖ်င္းၾကမယ္။ စာေမးပြဲလည္း ေအာင္မွာမဟုတ္ဘူးဆုိၿပီး အၿမဲေျပာခံရပါတယ္။ ဒီလုိနဲ႔ပဲ အိပ္ခ်င္စိတ္ကုိ မႏုိင္မနင္းထိန္းရင္းစာက်က္ခဲ့ရပါတယ္။ က်က္တဲ့စာေတြကလည္း မ်က္ရည္ေတြနဲ႔ၾကည့္ရတာ ဆုိေတာ့စာကမသဲကြဲပါဘူး။ စာေတြကလည္း အလြတ္ရတယ္လုိ႔မရွိပါဘူး။ အိပ္ငုိက္တာမိတုိင္းလည္း အရုိက္ခံရလုိ႔ ငုိယုိၿပီး အိပ္ခဲ့ရတဲ့ညေတြက မနည္းခဲ့ပါဘူး။ ဒီလုိနဲ႔ က်မရဲ႕ အစ္ကုိရယ္ အစ္မရယ္တုိ႔ဟာ စာေမးပြဲေတြက်တယ္။ ဘယ္ေလာက္ထိလဲဆုိရင္ က်မတုိ႔ေမာင္ႏွမသုံးေယာက္လုံး ရွစ္တန္းမွာ တစ္ေယာက္တစ္ခန္းစီျဖစ္ခဲ့ရတယ္။ အေဖႏွင့္အေမတုိ႔ကလည္း အစ္ကုိႏွင့္အစ္မတုိ႔ကုိ ညီမေလးကေတာင္ အတန္းမီလာပီ မရွက္ဘူးလား၊ ဒီႏွစ္ ရွစ္တန္းမွာ က်တဲ့သူကုိ ေက်ာင္းဆက္မထားေတာ့ဘူးဆုိၿပီး ေျပာပါတယ္။

ေအာင္စာရင္းထြက္ေတာ့ ကြ်န္မတစ္ေယာက္ပဲ ရွစ္တန္းေအာင္ခဲ့ပါတယ္။ အစ္ကုိနဲ႔အစ္မက ေက်ာင္းထြက္ခဲ့ရပါတယ္။ က်ြန္မေတာ္လုိ႔မဟုတ္ပါဘူးကံေကာင္းလုိ႔ေအာင္ခဲ့တာပါ။

ကြ်န္မအခုအသက္အရြယ္ေရာက္လာေတာ့စဥ္းစာမိတယ္။ ကေလးေတြအေနနဲ႔ေသြးအားကေကာင္းခ်ိန္၊ တစ္ေန႔တာေက်ာင္းမွာစာသင္ကစား၊အိမ္ေရာက္ေတာ့အလုပ္ပင္ပင္ပန္းပန္းလုပ္ရဆုိေတာ့ ညအနားယူရမည့္ အခ်ိန္မွာ အိပ္ခ်င္တာသဘာဝပါ။ ငယ္ငယ္ကခဏခဏၾကားေနရတာက ပ်င္းတဲ့လူေတြ ဖ်င္းၾကမယ္၊ နင္တုိ႔က ေတာ္လာမွာမဟုတ္ဘူးလုိ႔ …..ဒီေတာ့ ငါကလူဖ်င္းတစ္ေယာက္လုိ႔ခံယူသြားတယ္။ ေတာ္တဲ့သူက ငါတုိ႔မဟုတ္ဘူး ဆုိၿပီး စိတ္ထဲမွာအၿမဲစြဲေနခဲ့တယ္။

ဒီလုိနဲ႔ ၁၀ တန္းကုိ ကံေကာင္းေထာက္မစြာ ေအာင္ခဲ့တယ္။ ကြ်န္မမွာ တစ္ခုေကာင္းသြားတာက စာဖတ္ဝါသနာပါတာပါ။ စာဖတ္ခ်င္တာ၊ ၁၀ တန္းေအာင္ၿပီးေတာ့ မိဘက စာဖတ္တာကုိ မကန္႔ကြက္ပါဘူး။ ေက်ာင္းတက္တဲ့အခ်ိန္မွာဆုိ အျပင္စာဖတ္မိရင္အဆူခံရတယ္ေလ။ မိဘကုိကြ်န္မအျပစ္မတင္ပါဘူး ဒါက ဘဝအေျခအေနအရ ေရေျမေဒသေနရာအရ လူေတြရဲ႕ဓေလ့ ျဖစ္စဥ္တစ္ခုလုိ႔သင္ခန္းစာယူရပါမယ္။ စကားကုိ ျပန္ဆက္ရရင္ ကြ်န္မ အေဖကေတာ္ပါတယ္။ ရတနာမြန္စာအုပ္လစဥ္ယူတယ္။ ဖတ္ျဖစ္တယ္။ ဂ်ာနယ္ေတြဝယ္တယ္။ ဖတ္ျဖစ္တယ္။ စာဖတ္တဲ့အက်င့္ရလာေတာ့ အေတြးအေခၚေတြ ေျပာင္းလာတယ္။ ကြ်န္မ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိယ္ ပ်င္းတယ္လုိ႔ယူဆထားတဲ့အယူအဆလည္းမရွိေတာ့ဘူး။ တရားမႈ၊မတရားမႈ ကုိသိလာတယ္။ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိယ္ ယုံၾကည္မႈရွိလာတယ္။

ဒါေၾကာင့္ေလ သားသမီးကုိ အသိဥာဏ္ပညာထက္ျမက္ေစခ်င္လွ်င္ စာၾကည့္တုိက္ကုိ လႊတ္ပါ။ စာေပဖတ္ရႈေလ့လာ တဲ့အက်င့္ေတြရလာေအာင္လုပ္ေပးပါ။ စာၾကည့္တုိက္ကုိ လက္တြဲေခၚလာပါ။ သားသမီးကုိခ်စ္တာေလ ခ်စ္တတ္ဖုိ႔လုိပါတယ္။ တကယ္ဆုိရင္ အခ်စ္ပဲလုိပါတယ္။ မွန္ကန္စြာ ခ်စ္တတ္ၾကပါေစ …………..

ခုိင္ဇာ(ေယာေျမ)

Friday, February 24, 2017

တည္းခုိခန္းေတြမွာ လွ်ိဳ႕ဝွက္ကင္မရာ ရွိမရွိစစ္နည္း

မိမိအခန္း စစ္ေဆးဖုိ႔ ဒီလြယ္ကူတဲ့ နည္းစနစ္အတုိင္း လုိက္နာ ေဆာင္ရြက္ပါ။ ပထမဆံုး အခန္းထဲ ဝင္လုိက္ျပီဆုိတာနဲ႔ မီးေတြ ပိတ္ခ်လုိက္ပါ။ ကန္႔လန္႔ကာ (ခန္းဆီး)ေတြ အကုန္ ပိတ္၊ မိမိဖုန္းကင္မရာကို ဖြင့္လိုက္ပါ။ ဒါေပမယ့္ flash မီးကို on လုပ္မထားပါနဲ႔။ မိမိဖုန္းနဲ႔အတူ အခန္းကို တစ္ပတ္လွည့္လုိက္ပါ။ အနီစက္ေလး တစ္ခုခုေတြ႔ရင္ အဲဒါ လ်ဳိ႕ဝွက္မရာ တစ္ခုခု တပ္ထားတဲ့ သေဘာျဖစ္ပါတယ္။ အနီအစက္အေပ်ာက္ေလးေတြ မေတြ႔ရိွပါက အခန္းက အိုေကေနပါတယ္။

Thursday, February 23, 2017

သင္သိၿပီးၿပီလား

ကၽြန္မတုိ႔ ပတ္ဝန္းက်င္တြင္ မိမိတုိ႔မသိေသးတဲ့အေၾကာင္းအရာေတြ ၊အျဖစ္အပ်က္ေတြ၊ ရုပ္ဝတၳဳပုိင္းဆုိင္ရာေတြမ်ားစြာရွိပါတယ္။ “သင္သိၿပီးၿပီလား” ဆုိတဲ့စကားေျပာလာရင္ “ဘာလဲ၊ ဘာျဖစ္တာလဲ”ဆုိၿပီး စိတ္ဝင္တစားေမးၾကေလ့ရွိပါတယ္။ မွန္ပါတယ္။ လူတုိင္း မိမိမသိရေသးတဲ့အေၾကာင္း အရာမ်ားစြာကုိ သိခ်င္ပါတယ္။

အရာရာကုိစူးစမ္းလုိသိရွိလုိေသာ္လည္း သိသင့္သိထုိက္၊နားလည္သင့္နားလည္ထိုက္တာေတြကုိ မေလ့လာၾကလွ်င္ မသိလုိ႔ျဖစ္သြားတာပါ ဆုိတာမ်ိဳးဆင္ေျခေတြေပးၾကပါတယ္။

မိမိအသက္ရွင္ရပ္တည္ ေနရတဲ့ဘဝမွာ မသိလုိ႔ျဖစ္သြားရျခင္း အေၾကာင္းမ်ားစြာရွိပါတယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့ၾသဂုတ္လ(၆)ရက္ေန႔က က်ိဳင္းတုံၿမိဳ႕ ဟုိတယ္သစ္မွာ လူမႈဝန္ထမ္းဦးစီးဌာနႏွင့္ World Vision တုိ႔ပူးေပါင္းၿပီး ဦးေဆာင္က်င္းပတဲ့ ကေလးသူငယ္အခြင့္အေရးမ်ားဆုိင္ရာေကာ္မတီအစည္းအေဝးကုိ ၿမိဳ႕နယ္ေကာ္မတီဝင္အေနနဲ႔တက္ေရာက္ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီအစည္းအေဝးမွာ က်ိဳင္းတုံၿမိဳ႕ပတ္ဝန္းက်င္ ေက်းရြာမ်ားက ကေလးသူငယ္အခြင့္အေရးမ်ားဆုိင္ရာ ေကာ္မတီဝင္မ်ားလည္း တက္ရာက္ၾကၿပီး ကေလးသူငယ္ အၾကမ္းဖက္ခံရမႈ၊ ေရာင္းစားခံရမႈ၊ မူးယစ္ေဆးသုံးစြဲမႈျပႆနာေတြႏွင့္အျခားမႈခင္းျဖစ္ရပ္မ်ား ကုိတင္ျပၾက၊ ေဆြးေႏြးၾကပါတယ္။ ေဆြးေႏြးခ်က္မ်ားတြင္ ျဖစ္ခဲ့ၿပီးတဲ့ျပႆနာမ်ား အမႈအမ်ိဳးမ်ိဳးကုိလည္း သိရွိခဲ့ရပါတယ္။ ဒီလုိအမႈအခင္းျပႆနာေတြ မျဖစ္ခင္ ႀကိဳတင္တားဆီးႏုိင္ဖုိ႔အတြက္ အသိပညာေတြေပးဖုိ႔ လုိအပ္ေၾကာင္းလည္းေဆြးေႏြးျဖစ္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ေက်းရြာသူ၊ ေက်းရြာသားမ်ားအေနနဲ႔ ကေလးသူငယ္ဆုိင္ရာ ဥပေဒ၊ စည္းမ်ဥ္း၊ စည္းကမ္းေတြ မသိၾကျခင္း၊ အသိပညာဗဟုသုတနည္းပါးၾကျခင္းတုိ႔ေၾကာင့္ ကေလးသူငယ္မ်ား မ်ားစြာ ထိခုိက္နစ္နာမႈေတြ ရွိေနတာကုိ သိရွိခဲ့ရပါတယ္။

မူးယစ္ေဆးဝါးသုံးစြဲၾကတဲ့ကေလးေတြရွိေနတာကုိ သိလုိက္ရေတာ့၊ကေလးေတြအေနနဲ႕ စမ္းသပ္လုိ တာေတြေၾကာင့္တစ္ေၾကာင္း၊ေဆးအလြယ္တကူရရွိတာကတစ္ေၾကာင္း စသည္ျဖင့္ အမွားအမ်ိဳးမ်ိဳး က်ဴးလြန္ၾကတာေတြသိရွိခဲ့ရပါတယ္။ ဒီလုိလုပ္ရပ္ လုပ္မိတဲ့ကေလးေတြရဲ႕ မသိလုိ႔မွားမိတာပါဆုိတာမ်ိဳးက လူမႈပတ္ဝန္းက်င္မွာ ခြင့္လႊတ္လုိ႔ရႏုိင္တဲ့ကိစၥ၊ ဥပေဒအရခြင့္လႊတ္လုိ႔ရတဲ့ကိစၥမဟုတ္ပါဘူး၊ ေနာက္ထပ္ ကေလးငယ္မ်ား လိင္ပုိင္းဆုိင္ရာထိခုိက္ေစမႈကေန၊စိတ္ပုိင္းဆုိင္ရာအထိ ထိခုိက္ေစမႈေတြကုိျဖစ္ေစတာ ေတြသိရျပန္တယ္။ ဒီလုိျပႆနာေတြကလည္း အေျခခံလူတန္းစားႏွင့္ ေက်းလက္ေန ျပည္သူေတြမွာ အျဖစ္မ်ားတာကုိလည္း သိရွိရျပန္တယ္။ ဒီလုိနဲ႔က်မအသိတစ္ခုဝင္မိပါတယ္။ ဒီလုိကိစၥေတြျဖစ္ရတာ ဘာေၾကာင့္လဲဆုိေတာ့ ဗဟုသုတနည္းပါးတဲ့ မိသားစု၊လူမႈပတ္ဝန္းက်င္မွာ ေနထုိင္ရွင္သန္ႀကီးပ်င္းၾကရလုိ႔ပါ။

ကေလးငယ္ေလးေတြဟာ ရပ္ရြာအတြက္၊ ႏုိင္ငံေတာ္အတြက္ အားထားရမယ့္ၾကယ္ပြင့္ေလးေတြ ျဖစ္တာေၾကာင့္ အနာဂတ္လူငယ္မ်ားအတြက္ မိဘတုိင္း၊လူႀကီးသူမတုိင္းမွာ သိသင့္သိထုိက္တာေတြသိထား ၾကဖုိ႔လုိအပ္ေၾကာင္းေျပာလုိပါတယ္။ တစ္ခ်ိဳ႕လူေတြက မိမိဆီကုိလက္ကမ္းစာေစာင္ေလးတစ္ရြက္ ေရာက္ရွိ လာတာေတာင္ဖတ္မၾကည့္တဲ့သူေတြရွိေနပါတယ္။ လက္ကမ္းစာေစာင္ေသးေသးေလးက အသိေတြ အမ်ားႀကီးေပးတယ္ဆုိတာေမ့ေနၾကတယ္။ ကၽြန္မတုိ႔လူသားေတြက အတတ္ပညာ၊အသိပညာေတြကုိ ေလ့လာရင္း ငယ္ရာကႀကီးလာတယ္။ ေနာက္အုိမင္းၿပီးေသဆုံးသြားၾကရတယ္။ လူေတြဟာေလ့လာရင္း ေလ့လာရင္း ေသဆုံးၾကရတယ္။ ဆုိကေရးတီးရဲ႕ စကားတစ္ခြန္းကုိ အလ်ဥ္းသင့္လုိ႔ဒီေနရာမွာ ေျပာျပခ်င္ပါတယ္။ “ငါသိတာ တစ္ခုတည္းရွိတယ္ ငါဘာမွမသိေသးဘူး” တဲ့။ သိပ္မွန္ပါတယ္ ကၽြန္မတုိ႔အားလုံးဘာမွ မသိေသးပါဘူး၊ ေလာကမွာ ကုိယ္မေသးေသးတဲ့အရာမ်ားစြာရွိေနပါတယ္။

ဒါေၾကာင့္သိသင့္သိထုိက္တာေတြကုိ သိဖုိ႔မ်ားမ်ားလုိပါတယ္။ ရာဇဝတ္မႈေတြသည္ မသိလုိ႔မွားတယ္ ဆုိေပမယ့္ ဥပေဒအရအေရးယူခံရပါမည္။ မိမိကေရွာင္ရမည့္အရာ၊ ေဆာင္ရမည္အရာေတြ သိထားမွ လုပ္ရပ္မွန္ၿပီး မိမိေနထုိင္ရတဲ့ဘဝကေအးခ်မ္းမွာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ မိမိႏုိင္ငံမွာေနထုိင္ၿပီး မိမိႏုိင္ငံရဲ႕ ဥပေဒကုိသိရမယ္။ရပ္ရြာမွာေနေတာ့ ဘယ္လုိလုပ္ရပ္ေတြဟာဘယ္ဥပေဒနဲ႔ညိစြန္းတယ္၊ ဘယ္လုိ လုပ္ရပ္ ေတြက မိမိနဲ႔၊မိမိပတ္ဝန္းက်င္အတြက္ဘယ္လုိထိခုိက္ေစတယ္ဆုိတာေတြသိရွိထားမယ္ဆုိရင္ ဘယ္သူမဆုိ မသိလုိက္လုိ႔မွားမိတယ္ဆုိတာ ျဖစ္မလာႏုိင္ပါဘူး။ မိမိကေလ့လာလုိ႔ရပါလ်က္နဲ႔ မေလ့လာမိပဲအမွားလုပ္မိ ခဲ့မယ္ဆုိရင္ ေနာက္မွေနာင္တရရုံအျပင္ ဘာမွမရွိပါဘူး။

ဒါေၾကာင့္ ပထမဦးဆုံးေသးေသးေလးကစလုိက္ၾကပါစုိ႔ ။ မိမိ ေဘးမွာရွိတဲ့ စာအုပ္ေလးတစ္အုပ္၊ လက္ကမ္းစာေစာင္ေလးတစ္ေစာင္ ကေနစၿပီး အသိပညာဗဟုသုတေတြကုိ စယူလုိက္ၾကရေအာင္ ။ ကဲ ထပ္ေမးမယ္ “သင္သိၿပီးၿပီလား” ကၽြန္မလဲ ဘာမွမသိေသးပါဘူးရွင့္။

ခုိင္ဇာ(ေယာ)

နည္းပညာဆုိင္ရာစာအုပ္မ်ားေလ့လာရန္

ေဆာ့ဝဲလ္နည္းပညာမ်ား

စာအုပ္မ်ိဳးစုံဖတ္ရႈခ်င္ပါက

ေအာက္ပါ link မွတဆင့္ရွာေဖြႏုိင္ပါသည္။

https://linwin22.blogspot.com/2014/02/free-download.html

ျမန္မာစာအုပ္မ်ားရွာေဖြဖတ္ရႈရန္

ေအာက္ပါ link သည္ ေပၚဦးမွတ္စုမ်ား blogspot မွ မွ်ေဝရယူကာ

ျပန္လည္မွ်ေဝပါသည္။

အဆုိပါ ဘေလာ့ပုိင္ရွင္၏ေစတနာအား ထိေရာက္ေစျခင္းငွာ ျပန္လည္မွ်ေဝပါသည္။

http://paw-oo.blogspot.com/2012/07/blog-post_19.html